Het bestuur van de Europese Centrale Bank heeft volgens president Mario Draghi donderdag unaniem ingestemd met een eerder genomen besluit om circa 1.000 miljard euro in de Europese economie te pompen. 

Volgens berichten van onder meer persbureau Reuters eerder deze week, was er de laatste maanden ruzie binnen het 24-koppige bestuur ontstaan. Zo had Draghi het streefcijfer van 1.000 miljard euro volgens bronnen van Reuters nooit met de rest van het bestuur besproken. Sterker nog, men zou hebben afgesproken geen concreet bedrag te noemen.

Een aantal leden van het bestuur, waaronder de president van de Duitse Bundesbank Jens Weidmann, zou hier verbolgen over zijn geweest.

Overigens heeft Draghi het nooit letterlijk over een dergelijk bedrag genoemd, maar stelde hij in september ‘de balans van de bank te verlengen’ tot een omvang die de balans van de ECB had begin 2012. In vergelijking met de ECB-balans eind deze zomer zou dat concreet neerkomen op 1.000 miljard.

Bestuurders nu op een lijn

Het gehele bestuur van de ECB heeft zich volgens Draghi nu echter gecommitteerd om 1.000 miljard euro in de economie te steken, zo zei hij bij de persconferentie naar aanleiding van het rentebesluit. Dat doet de ECB door pakketjes bedrijfsleningen en hypotheken op te kopen van de commerciële banken, en door langlopende leningen te geven aan diezelfde banken met een lage rente.

Volgens Draghi verwacht het ECB-bestuur dat dit voldoende zal zijn om ervoor te zorgen dat de inflatie richting de 2 procent gaat, officieel de belangrijkste taak van de bank. Een dergelijk inflatiecijfer is op dit moment overigens alleen haalbaar als de economie harder gaat groeien.

Verdere maatregelen worden 'voorbereid'

Draghi benadrukt in zijn toelichting dat we nog meer maatregelen kunnen verwachten als de Europese economie verder in het slop raakt.

"Mocht het op basis van nieuwe informatie nodig zijn, of als onze eerdere maatregelen onvoldoende effect hebben, dan zullen we additionele maatregelen nemen die binnen ons mandaat vallen. We hebben de medewerkers van de ECB de opdracht gegeven dergelijke maatregelen voor te bereiden", aldus de bankpresident. Draghi benadrukte dat ook dit besluit met unanimiteit was genomen.

Opkopen van staatsobligaties

Hoewel Draghi dat laatste niet expliciet zei, gaat het bij additionele maatregelen waarschijnlijk om het op de markt opkopen van staatsobligaties. Omdat de rente inmiddels nul bedraagt, lijkt het opkopen van staatspapier één van de weinige manieren waarop de ECB de economie nog kan aanjagen.

Door staatsobligaties actief op te kopen, pompt de ECB direct geld in de economie en is de centrale bank niet afhankelijk van het feit of de banken dit doen. Dit was ook de manier waarop de Federal Reserve de afgelopen jaren de Amerikaanse economie heeft gestimuleerd.

Het is echter de grote vraag of de unanimiteit binnen de raad van bestuur stand houdt als die 'additionele maatregelen' concreet moeten worden ingevuld. Met name Duitsland, Nederland, Oostenrijk, Finland en Estland voelen er weinig voor dat de ECB staatsobligaties gaat opkopen.

In Duitsland wordt ook nog eens betwist of het opkopen van staatspapier wel binnen het mandaat valt.

Verkeerd signaal aan Frankrijk

Deze landen vrezen dat een dergelijke maatregel ertoe zou kunnen leiden dat een land als Frankrijk nog minder vaart maakt met hervormen en het terugdringen van het gat in de begroting. Als de ECB staatspapier opkoopt, wordt het namelijk voor landen goedkoper om geld te lenen en verdwijnt de druk op regeringen.

Draghi benadrukte tijdens de persconferentie dat de vooruitzichten voor de Europese economie niet heel goed zijn. "In de zomermaanden zien we dat de groei momentum verliest." Het gebrek aan groei was volgens hem te wijten aan de hoge werkloosheid en het feit dat bedrijven, consumenten en overheden in plaats van geld uit te geven, op dit moment druk zijn met het aflossen van schulden.

Andere factoren die de groei van de Europese economie belemmeren zijn de geopolitieke ontwikkelingen en 'een gebrek aan het doorvoeren van hervormingen'.  Met die laatste opmerking hintte Draghi waarschijnlijk op het gebrek aan hervormingen in Frankrijk.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl